2.1. Proszę opisać ogólne zasady: Jakie dobra są objęte wspólnością majątkową? Jakie dobra stanowią osobisty majątek poszczególnych małżonków?

I) W razie niezawarcia umowy majątkowej małżeńskiej przewidującej inaczej, powstaje ustrój wspólności majątkowej (art. 1717 k.c.).

Do wspólnego majątku zalicza się m.in.:

• a) dochody z pracy małżonków oraz przedmioty majątkowe nabyte przez małżonków w czasie trwania małżeństwa, niewyłączone ze wspólności przepisami prawa (art. 1724 k.c.).

Do majątku odrębnego małżonków zalicza się m.in.:

• a) przedmioty majątkowe należące do małżonka w chwili zawarcia małżeństwa;
• b) wszelkie przedmioty majątkowe nabyte przez małżonka w czasie trwania małżeństwa w drodze dziedziczenia lub darowizny;
• c) przedmioty majątkowe nabyte przez małżonka w czasie trwania małżeństwa na podstawie wcześniejszych uprawnień (art. 1722, 1723 k.c.).

2.2. Czy istnieją prawne przesłanki dotyczące przydzielania majątku?

Jeżeli nie zostanie udowodnione inaczej, domniemywa się, że rzeczy ruchome należą do majątku wspólnego (art. 1725 k.c.).

2.3. Czy małżonkowie powinny sporządzać inwentarz majątku? Jeśli tak, kiedy i jak?

Prawo portugalskie nie przewiduje wymogu sporządzania spisu inwentarza.

2.4. Kto odpowiada za zarządzanie majątkiem? Kto jest uprawniony do rozporządzania majątkiem? Czy można dysponować/rozporządzać majątkiem samodzielnie czy też wymagana jest zgoda małżonka (np. sprzedaż wspólnego domu małżonków)? Jakie skutki niesie brak zgody na ważność transakcji prawnej i obowiązywanie wobec osób trzecich?

Zarząd wspólnym majątkiem prowadzą oboje małżonkowie. Do obciążenia lub zbycia nieruchomości wymagana jest zgoda obojga małżonków. W przypadku dokonania takiej czynności prawnej bez zgody współmałżonka, jej ważność może zostać podważona.

Każdy z małżonków niezależnie zarządza majątkiem osobistym. Ponadto małżonek prowadzi samodzielny zarząd następującymi przedmiotami majątkowymi, nawet jeśli należą one do wspólnego majątku:

• a) pobranym wynagrodzeniem za pracę;
• b) prawami autorskimi;
• c) składnikami wspólnego majątku, które wniósł do małżeństwa lub nabył pod tytułem darmym w czasie trwania małżeństwa, jak również wszelkimi prawami, w które wstąpił w związku z tym nabyciem;
• d) przedmiotami majątkowymi podarowanymi lub zapisanymi obojgu małżonkom z wyłączeniem zarządu jednego z małżonków, co nie dotyczy przypadków szczególnych;
• e) rzeczami ruchomymi należącymi do jednego z małżonków lub do wspólnego majątku, z których korzysta wyłącznie jeden z małżonków w celach zawodowych;
• f) majątkiem należącym do współmałżonka, jeżeli współmałżonek nie jest w stanie prowadzić zarządu tym majątkiem ze względu na przebywanie w odległym lub nieznanym miejscu lub z innego powodu, jeżeli nie ustanowił pełnomocnika do zarządu tym majątkiem;
• g) majątkiem należącym do drugiego współmałżonka, z jego upoważnienia (art. 1678 k.c.).

Niezależnie od przyjętego małżeńskiego ustroju majątkowego każdy z małżonków może zakładać rachunki bankowe we własnym imieniu i swobodnie nimi rozporządzać (art. 1680 k.c.).

2.5. Czy jakiekolwiek transakcje zawierane przez jednego z małżonków mogą obowiązywać w stosunku do drugiego małżonka?

Oboje małżonkowie odpowiadają za zobowiązania zaciągnięte przez któregokolwiek z małżonków przed zawarciem małżeństwa lub w czasie jego trwania na  pokrycie zwykłych kosztów życia rodziny lub zobowiązania zaciągnięte w czasie trwania małżeństwa przez małżonka prowadzącego zarząd majątkiem, na rzecz obojga małżonków i w granicach uprawnień małżonka do zarządu (art. 1691 k.c.).

2.6. Kto odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w trakcie małżeństwa? Jaki majątek mogą wykorzystać wierzyciele do zaspokojenia swoich roszczeń?

Oboje małżonkowie odpowiadają za następujące zobowiązania:

• a) zobowiązania zaciągnięte przed zawarciem małżeństwa lub w czasie jego trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z małżonków za zgodą współmałżonka (art. 1691 ust. 1 lit. a) k.c.);
• b) zobowiązania zaciągnięte przez któregokolwiek z małżonków przed zawarciem małżeństwa lub w czasie jego trwania, na pokrycie zwykłych kosztów życia rodziny (art. 1691 ust. 1 lit. b) k.c.);
• c) zobowiązania zaciągnięte w czasie trwania małżeństwa przez małżonka prowadzącego zarząd, na rzecz obojga małżonków i w granicach uprawnień małżonka do zarządu (art. 1691 ust. 1 lit. c) k.c.);
• d) zobowiązania zaciągnięte przez któregokolwiek z małżonków w ramach jego działalności gospodarczej, chyba że zostanie wykazane, że zobowiązania nie zostały zaciągnięte na rzecz obojga małżonków lub ma zastosowanie ustrój rozdzielności majątkowej (art. 1691 ust. 1 lit. d) k.c.);
• e) zobowiązania obciążające darowiznę, spadek lub zapis, jeżeli nabyte aktywa weszły w skład wspólnego majątku (art. 1691 ust. 1 lit. e) i art. 1693 ust. 2 k.c.).

W ustroju pełnej wspólności majątkowej, zobowiązania zaciągnięte przed zawarciem małżeństwa przez któregokolwiek z małżonków zalicza się do wspólnego majątku tyko wówczas gdy posłużyły na rzecz obojga małżonków (art. 1691 ust. 2 k.c.). Małżonek odpowiada samodzielnie za następujące zobowiązania (art. 1692 k.c.): wszelkie zobowiązania zaciągnięte przed zawarciem małżeństwa lub w czasie jego trwania przez któregokolwiek z małżonków bez zgody współmałżonka, nieobjęte zakresem art. 1691 ust. 1 lit. b) i c) k.c.; wszelkie zobowiązania wynikające z przestępstwa, wyrządzenia szkody i obowiązku jej naprawienia, koszty prawne lub kary związane ze skargami związanymi wyłącznie z jednym z małżonków, z wyjątkiem skarg wyłącznie o odpowiedzialność cywilną, objętych art. 1691 ust. 1 lub ust. 2 k.c.; wszelkie zobowiązania, które mogą nie być objęte wspólnością według warunków art. 1694 ust. 2 kodeksu cywilnego).

Print this topic

back to top