2 Czy istnieje ustawowy małżeński ustrój majątkowy i jeśli tak, na jakich zasadach taki ustrój działa?

2.1. Proszę opisać ogólne zasady: Jakie dobra są objęte wspólnością majątkową? Jakie dobra stanowią osobisty majątek poszczególnych małżonków?

Przewidziano dwa małżeńskie ustroje majątkowe:

Rozdzielność majątkowa/udział w nabytkach h (art. 1397–1402 greckiego kodeksu cywilnego):

Ustrój ten znajduje zastosowanie w razie braku umowy między małżonkami. Ustrój rozdzielności majątkowej/udziału w nabytkach (art. 1397 greckiego kodeksu cywilnego) cechuje zasada, że zawarte małżeństwo pozostaje bez wpływu na majątek osobisty małżonków. Przedmioty majątkowe, który małżonek posiadał przed zawarciem małżeństwa, oraz które nabył po zawarciu małżeństwa, niezmiennie stanowią majątek odrębny. Małżonkowie osobno odpowiadają na własne długi majątkiem odrębnym. Jednakowoż w przypadku ustania małżeństwa, każdy z małżonków ma prawo do udziału w części, o którą powiększył się majątek drugiego małżonka w czasie trwania małżeństwa, jeżeli współmałżonek przyczynił się do tego powiększenia (zob. pkt. 5.1).

Ustrój wspólności majątkowej (art. 1403–1415 greckiego kodeksu cywilnego):

Ustrój wspólności majątkowej, który nie jest zbyt powszechny, oznacza, że małżonkowie wybierają stworzenie wspólności majątkowej o równych udziałach we wzajemnych majątkach, bez prawa małżonków do rozporządzenia udziałem w majątku.

Składniki majątkowe objęte wspólnością majątkową (art. 1405 greckiego kodeksu cywilnego):

Jeżeli w umowie nie uregulowano zakresu wspólności majątkowej, ustrój ten obejmuje składniki majątkowe nabyte odpłatnie przez każdego z małżonków w czasie trwania małżeństwa, poza dochodami pochodzącymi z majątku, który był własnością małżonka przed zawarciem małżeństwa. Wspólny majątek nie obejmuje następujących przedmiotów majątkowych, nawet jeśli zostały nabyte odpłatnie: 1. przedmioty majątkowe przeznaczone przez każdego z małżonków wyłącznie do użytku osobistego, wykonywania zawodu lub związane z nimi tym przynależności; 2. roszczenia określone w art. 464 i 465 greckiego kodeksu cywilnego (roszczenia, które przez swój charakter są ściśle powiązane z daną osobą – nie można ich zbyć ani oderwać od tej osoby, lub roszczenia, których niezbywalność uzgodniono umownie); oraz 3. prawa własności intelektualnej.

2.2. Czy istnieją prawne przesłanki dotyczące przydzielania majątku?

O ile nie zostanie wykazane inaczej, przyjmuje się, że dany składnik majątkowy stanowi część majątku wspólnego.

2.3. Czy małżonkowie powinny sporządzać inwentarz majątku? Jeśli tak, kiedy i jak?

Małżonkowie nie mają obowiązku sporządzania spisu inwentarza.

2.4. Kto odpowiada za zarządzanie majątkiem? Kto jest uprawniony do rozporządzania majątkiem? Czy można dysponować/rozporządzać majątkiem samodzielnie czy też wymagana jest zgoda małżonka (np. sprzedaż wspólnego domu małżonków)? Jakie skutki niesie brak zgody na ważność transakcji prawnej i obowiązywanie wobec osób trzecich?

  • W ustroju rozdzielności majątkowej/udziału w nabytkach, każdy z małżonków odpowiada za zarządzanie i rozporządzanie własnym majątkiem. Niemniej jeden z małżonków może udzielić drugiemu małżonkowi uprawnienia do zarządu jego majątkiem osobistym bez żadnej odpowiedzialności ani obowiązku przekazywania dochodów pochodzących z zarządu składnikami majątku, o ile nie uzgodniono inaczej. Takie dochody uznaje się za wkład w realizację obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 1399 greckiego kodeksu cywilnego).
  • W ustroju wspólności majątkowej kwestie, kto ma prowadzić zarząd nad wspólnym majątkiem oraz komu przysługuje prawo do rozporządzania jego składnikami, ustalają między sobą małżonkowie, podobnie jak kwestię prawa do wyrażenia zgody, w przypadku gdy zarząd składnikami majątku ma prowadzić jeden z małżonków.

2.5. Czy jakiekolwiek transakcje zawierane przez jednego z małżonków mogą obowiązywać w stosunku do drugiego małżonka?

W obu ustrojach co do zasady transakcje dokonywane przez jednego z małżonków wiążą tylko tego małżonka. Niemniej w przypadku ustroju wspólności majątkowej za długi zaciągnięte w czasie trwania małżeństwa przez jednego małżonka w związku z zarządzaniem wspólnym majątkiem oraz zaspokajaniem potrzeb rodziny odpowiada subsydiarnie również drugi małżonek [zob. pkt. 2.6 lit. b)].

2.6. Kto odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w trakcie małżeństwa? Jaki majątek mogą wykorzystać wierzyciele do zaspokojenia swoich roszczeń?

  • W ustroju rozdzielności majątkowej/udziału w nabytkach za długi zaciągnięte w czasie trwania małżeństwa odpowiada tylko małżonek, który je zaciągnął. Wierzyciele mogą żądać zaspokojenia wyłącznie z majątku osobistego małżonka będącego dłużnikiem.
  • W ustroju wspólności majątkowej, odpowiedzialność za zaciągnięte w czasie trwania małżeństwa długi związane z zarządem wspólnym majątkiem oraz zaspokajaniem potrzeb rodziny spoczywa na małżonku będącym dłużnikiem, a wierzyciele mogą żądać zaspokojenia z jego majątku osobistego oraz z majątku wspólnego (a jeśli ten majątek nie wystarczy, to mogą żądać zaspokojenia z majątku osobistego małżonka niebędącego dłużnikiem, do połowy wartości roszczenia, art. 1410 greckiego kodeksu cywilnego). Co się tyczy długów osobistych i długów niezwiązanych z uprawnieniem małżonka do zarządu wspólnym majątkiem, wierzyciele mogą żądać zaspokojenia z majątku osobistego małżonka będącego dłużnikiem, a jedynie w przypadku gdy majątek ten jest niewystarczający, mogą żądać zaspokojenia z majątku wspólnego, do połowy wartości roszczenia (art. 1408–1409 greckiego kodeksu cywilnego).