2.1. Proszę opisać ogólne zasady: Jakie dobra są objęte wspólnością majątkową? Jakie dobra stanowią osobisty majątek poszczególnych małżonków?

Według unormowań kodeksu cywilnego prawem małżonków do wspólnego majątku jest współwłasność łączna, co oznacza, że nie wyróżnia się udziałów małżonków w majątku. Wszystkie przedmioty majątkowe (ruchome i nieruchome), prawa rzeczowe i inne tytuły własności nabyte przez jednego z małżonków w czasie trwania małżeństwa należą do wspólnego majątku, z wyłączeniem: przedmiotów majątkowych nabytych w drodze dziedziczenia;

• przedmiotów majątkowych nabytych jako darowizna;
• przedmiotów majątkowych, które ze względu na swój charakter służą do zaspokojenia potrzeb osobistych lub wykonywania zawodu przez jednego z małżonków;
• przedmioty majątkowe odzyskane na podstawie przepisów o przywróceniu własności przez jednego z małżonków, który był ich właścicielem przed zawarciem małżeństwa, lub któremu zostały zwrócone jako spadkobiercy pierwotnego właściciela. [§ 143 Občianskeho zákonníka (OZ) – kodeksu cywilnego].

2.2. Czy istnieją prawne przesłanki dotyczące przydzielania majątku?

Nie istnieją takie domniemania prawne.

2.3. Czy małżonkowie powinny sporządzać inwentarz majątku? Jeśli tak, kiedy i jak?

Nie ma wymogu sporządzenia spisu inwentarza.

2.4. Kto odpowiada za zarządzanie majątkiem? Kto jest uprawniony do rozporządzania majątkiem? Czy można dysponować/rozporządzać majątkiem samodzielnie czy też wymagana jest zgoda małżonka (np. sprzedaż wspólnego domu małżonków)? Jakie skutki niesie brak zgody na ważność transakcji prawnej i obowiązywanie wobec osób trzecich?

Ze składników wspólnego majątku mogą korzystać oboje małżonkowie, chyba że uzgodnili inaczej.

Ponadto małżonkowie wspólnie ponoszą nakłady na wspólny majątek, jego utrzymanie lub użytkowanie (§ 144 OZ). Jeżeli jeden z małżonków ponosił te nakłady z majątku osobistego, to może żądać ich zwrotu w razie podziału wspólnego majątku.

W przypadku gdy małżonkowie nie dojdą do porozumienia w kwestii korzystania ze składnika wspólnego majątku bądź rozliczenia nakładów poniesionych na taki przedmiot majątkowy, każdy z małżonków może zwrócić się do sądu o rozstrzygnięcie kwestii spornej. W sprawach zwykłego zarządu wspólnym majątkiem może działać każdy z małżonków. Wyrażenie „sprawy zwykłego zarządu” nie zostało zdefiniowane w kodeksie cywilnym, zatem należy tu uwzględnić przyjętą praktykę prawną oraz okoliczności danego przypadku. Przykładowo zgodnie z praktyką prawną zawarcia umowy najmu, nabycia lub sprzedaży nieruchomości bądź innych wartościowych przedmiotów majątkowych nie zalicza się do spraw zwykłego zarządu. W innych sprawach wymagana jest zgoda obojga małżonków, a jej brak powoduje nieważność transakcji, o ile współmałżonek lub druga strona transakcji podniesie zarzut nieważności.

2.5. Czy jakiekolwiek transakcje zawierane przez jednego z małżonków mogą obowiązywać w stosunku do drugiego małżonka?

Czynności prawne, których przedmiotem jest majątek wspólny i które dotyczą zwykłego zarządu mogą być podejmowane przez każdego z małżonków i są solidarnie wiążące dla obydwu małżonków.

2.6. Kto odpowiada za zobowiązania zaciągnięte w trakcie małżeństwa? Jaki majątek mogą wykorzystać wierzyciele do zaspokojenia swoich roszczeń?

W przypadku czynności prawnych związanych z majątkiem wspólnym, udział obydwojga małżonków w prawach i obowiązkach jest solidarny (§ 145 ust. 2 kodeksu cywilnego). Na przykład każdy z małżonków zobowiązany jest do zapłaty pełnej kwoty zadłużenia związanego z majątkiem wspólnym i wierzyciel ma prawo do ściągania wierzytelności od obydwu małżonków niezależnie lub łącznie.

Małżonkowie działają niezależnie poza sferą majątku wspólnego. Prawo dopuszcza zaspokojenie roszczeń wierzyciela jednego z małżonków, które powstały w okresie małżeństwa, w trybie postępowania egzekucyjnego z majątku wspólnego. Jeżeli w późniejszym czasie nastąpi podział majątku wspólnego, każdy z małżonków musi wyrównać część wykorzystaną z majątku wspólnego na potrzeby swego majątku osobistego (§ 150 kodeksu cywilnego) (zob. 5.1).

Print this topic

back to top