2.1. Παρακαλούμε περιγράψτε τις γενικές αρχές: Ποια αγαθά αποτελούν μέρος της κοινοκτημοσύνης περιουσιακών στοιχείων; Ποια αγαθά αποτελούν μέρος των ξεχωριστών περιουσιών των συζύγων;

Το νόμιμο σύστημα ρύθμισης των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων στην Τσεχική Δημοκρατία είναι το σύστημα της κοινής περιουσίας των συζύγων, το οποίο ρυθμίζεται από τον Αστικό Κώδικα (Νόμος αριθ. 89/2012, Συλλ.).

Λεπτομερέστερος καθορισμός της κοινής περιουσίας περιέχεται στα άρθρα 709, 710 και 3040 του Αστικού Κώδικα, κατά τα οποία η κοινή περιουσία των συζύγων περιλαμβάνει τα εξής:

• τα περιουσιακά στοιχεία που αποκτήθηκαν από τον ένα ή από αμφότερους τους συζύγους κατά τη διάρκεια του γάμου τους, εξαιρουμένων των περιουσιακών στοιχείων που:
  • εξυπηρετούν τις προσωπικές ανάγκες ενός εκ των συζύγων,
  • αποκτήθηκαν από δωρεά, κληρονομία ή κληροδοσία από έναν εκ των συζύγων, εκτός εάν ο δωρητής, κατά τη δωρεά, ή ο κληρονομούμενος στη διαθήκη του εξέφρασαν διαφορετική βούληση,
  • αποκτήθηκαν από έναν εκ των συζύγων ως αποζημίωση για μη περιουσιακή βλάβη των φυσικών δικαιωμάτων του,
  • αποκτήθηκαν από έναν εκ των συζύγων μέσω δικαιοπραξίας που αφορά περιουσιακά στοιχεία που ανήκαν στην αποκλειστική κυριότητά του,
  • αποκτήθηκαν από έναν εκ των συζύγων ως αποζημίωση για ζημία, καταστροφή ή απώλεια περιουσιακών στοιχείων που ανήκαν στην αποκλειστική κυριότητά του,
  • βάσει νομοθετικών διατάξεων περί αποκατάστασης, επιστράφηκαν σε έναν εκ των συζύγων στον οποίο αυτά ανήκαν πριν από τον γάμο ή επιστράφηκαν στον σύζυγο ως νόμιμο διάδοχο του αρχικού κυρίου τους.

Η κοινή περιουσία των συζύγων περιλαμβάνει επίσης τα κέρδη που προκύπτουν από τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην αποκλειστική κυριότητα ενός συζύγου, καθώς και το μερίδιο του συζύγου σε εταιρεία ή συνεταιρισμό, εάν ο σύζυγος έγινε εταίρος στην εταιρεία ή μέλος στον συνεταιρισμό κατά τη διάρκεια του γάμου (εκτός εάν το μερίδιο αποκτήθηκε στο πλαίσιο οποιασδήποτε εκ των ανωτέρω εξαιρέσεων)

• τις υποχρεώσεις που αναλήφθηκαν από τον ένα ή από αμφότερους τους συζύγους κατά τη διάρκεια του γάμου τους, εκτός εάν:
  • σχετίζονται με περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην αποκλειστική κυριότητα ενός μόνον από τους συζύγους και η έκτασή τους υπερβαίνει τα κέρδη που απορρέουν από αυτά, ή
  • αναλήφθηκαν από έναν από τους συζύγους χωρίς την έγκριση του άλλου, χωρίς να πρόκειται για ζήτημα κάλυψης των καθημερινών ή συνήθων αναγκών της οικογένειας.

2.2. Υπάρχουν νομικές προϋποθέσεις σχετικά με την κατανομή των περιουσιακών στοιχείων;

Το τσεχικό δίκαιο δεν προβλέπει επί του παρόντος τέτοιο ενδεχόμενο.

2.3. Οι σύζυγοι πρέπει να προβούν σε απογραφή των περιουσιακών στοιχείων; Εάν ναι, πότε και με ποιον τρόπο;

Δεν υφίσταται διάταξη που να καθιστά υποχρεωτική τη σύνταξη απογραφής των περιουσιακών στοιχείων. Ωστόσο, συνιστάται η σύνταξη απογραφής σε σχέση με τη διανομή της κοινής περιουσίας των συζύγων σε περίπτωση λύσης της (μέσω λύσης του γάμου ή θανάτου ενός συζύγου).

2.4. Ποιος είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων; Ποιος έχει δικαίωμα διάθεσης των περιουσιακών στοιχείων; Μπορεί ένας εκ των συζύγων να διαθέσει/διαχειριστεί την περιουσία μόνος του ή είναι απαραίτητη η συναίνεση του έτερου συζύγου (π.χ. στις περιπτώσεις διάθεσης της οικίας των συζύγων); Ποια είναι η επίδραση ενδεχόμενης απουσίας συναίνεσης στην εγκυρότητα μιας νομικής συναλλαγής και στο αντιτάξιμο κατά τρίτων;

Αμφότεροι οι σύζυγοι (ή ένας εξ αυτών, βάσει συμφωνίας) χρησιμοποιούν και διατηρούν από κοινού τα περιουσιακά στοιχεία που αποτελούν τμήμα της κοινής περιουσίας τους. Η συνήθης διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων που αποτελούν τμήμα της κοινής περιουσίας μπορεί να διενεργείται από οποιονδήποτε από τους συζύγους (π.χ. η τακτοποίηση κοινών οικιακών υποθέσεων, η πληρωμή συνήθων υποχρεώσεων όπως του ενοικίου και των λογαριασμών κοινής ωφέλειας, η αγορά τροφίμων, η αγορά συνήθων καταναλωτικών προϊόντων). Σε μη συνήθη θέματα τα οποία αφορούν την κοινή περιουσία των συζύγων (π.χ. μεταβίβαση ακινήτων ή περιουσιακών στοιχείων μεγαλύτερης αξίας ή υποθήκευση ακινήτων), απαιτείται η συγκατάθεση αμφοτέρων των συζύγων. Εάν ένας εκ των συζύγων αρνείται αδικαιολόγητα να παράσχει τη συγκατάθεσή του ή δεν είναι σε θέση να εκφράσει τη βούλησή του, η εκ μέρους του έγκριση μπορεί να αντικατασταθεί από δικαστική απόφαση κατόπιν πρότασης του άλλου συζύγου. Εάν ένας εκ των συζύγων ενεργήσει χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου σε περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται η συγκατάθεση αμφοτέρων των συζύγων, ο άλλος σύζυγος μπορεί να ζητήσει την κήρυξη της ακυρότητας της σχετικής πράξης (άρθρα 713 και 714 του Αστικού Κώδικα)• ωστόσο, εάν δεν ζητήσει την κήρυξη της ακυρότητάς της, η πράξη παραμένει σε ισχύ (άρθρο 586, παράγραφος 2, του Αστικού Κώδικα). Οι διατάξεις αυτές ισχύουν μόνον εφόσον δεν τροποποιούνται από γαμικό σύμφωνο ή δικαστική απόφαση.

2.5. Υπάρχουν δικαιοπραξίες που καταρτίζονται από τον ένα σύζυγο αλλά δεσμεύουν και τον άλλο;

Αμφότεροι οι σύζυγοι αποκτούν δικαιώματα και δεσμεύονται από κοινού και εις ολόκληρον από τις δικαιοπραξίες σχετικά με την κοινή περιουσία τους οι οποίες διενεργήθηκαν από τον ένα εκ των συζύγων εντός του πλαισίου της συνήθους διαχείρισής της (άρθρο 713, παράγραφος 3, του Αστικού Κώδικα).

2.6. Ποιος είναι υπεύθυνος για χρέη που συνάφθηκαν κατά τη διάρκεια του γάμου; Ποια περιουσιακά στοιχεία μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι πιστωτές προκειμένου να ικανοποιήσουν τις αξιώσεις τους;

Αμφότεροι οι σύζυγοι ευθύνονται από κοινού και εις ολόκληρον για τα χρέη που σχετίζονται με την κοινή περιουσία τους (άρθρο 713, παράγραφος 2, του Αστικού Κώδικα). Τα χρέη μπορούν να εξοφληθούν από την κοινή περιουσία των συζύγων ή από τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην αποκλειστική κυριότητα κάθε συζύγου.

Το γαμικό σύμφωνο μπορεί να αποκλείει την από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη των συζύγων για χρέη, αλλά μια τέτοια συμφωνία παράγει αποτελέσματα έναντι τρίτων μόνον εάν ο τρίτος συμφωνεί με αυτήν (άρθρο 719, παράγραφος 2, του Αστικού Κώδικα) ή εάν καταχωριστεί, κατόπιν αιτήματος αμφοτέρων των συζύγων, στο δημόσιο μητρώο γαμικών συμφώνων (άρθρο 721, παράγραφος 1, του Αστικού Κώδικα).

Οι σύζυγοι παραμένουν αυτοτελώς υπεύθυνοι για τα χρέη τα οποία δεν αποτελούν μέρος της κοινής περιουσίας των συζύγων, ήτοι καταρχήν: 

• τα χρέη που σχετίζονται με περιουσιακά στοιχεία τα οποία ανήκουν στην αποκλειστική κυριότητά τους, στην έκταση που υπερβαίνουν τα κέρδη από τα εν λόγω περιουσιακά στοιχεία, 
• τα χρέη που ανέλαβε ένας εκ των συζύγων χωρίς τη συγκατάθεση του άλλου και τα οποία δεν καλύπτουν καθημερινές οικογενειακές ανάγκες, 
• τα χρέη που προκύπτουν από παράπτωμα ενός εκ των συζύγων, 
• τα χρέη προς κρατικές και δημόσιες αρχές, 
• τα χρέη που αναλήφθηκαν προ του γάμου.

Σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης, τα εν λόγω χρέη (εκτός εκείνων που αναλήφθηκαν προ του γάμου) μπορούν να εξοφληθούν όχι μόνον από τα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν στην αποκλειστική κυριότητα του οφειλέτη συζύγου, αλλά και από την κοινή περιουσία των συζύγων.

Print this topic

back to top