5.1. W jaki sposób dzielony jest majątek (prawa in rem)?

Ponieważ w przypadku rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków jako ustawowego małżeńskiego ustroju majątkowego współistnieją odrębne zespoły przedmiotów majątkowych, w przypadku rozwodu nie zachodzą przesunięcia majątkowe. Z drugiej strony, dorobki podlegają wyrównaniu (zob. pkt 5.3); w wyjątkowych przypadkach na poczet roszczenia o wyrównanie przypisuje się własność poszczególnych przedmiotów jednemu z małżonków ( art. 1383 BGB).

5.2. Kto odpowiada za istniejące zobowiązania po rozwodzie/separacji?

• 1) W ramach ustroju rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków każdy małżonek odpowiada za własne długi. W przypadku rozwodu bierze się jednak pod uwagę długi małżonka przy obliczaniu wartości nabytego majątku. Długi należy odliczyć od końcowej deklaracji majątkowej małżonka, co może prowadzić do uzyskania w takiej deklaracji wartości ujemnej ( art. 1375 ust. 1 BGB). Tak więc w ramach wyrównywania dorobków małżonek może być zobowiązany do zwrotu drugiemu małżonkowi swoich zobowiązań z tytułu zadłużenia. Każde roszczenie o wyrównanie podlega jednak zawsze ograniczeniu do wartości istniejącego majątku małżonka zobowiązanego do wyrównania nadwyżki swojego dorobku (zob. pkt 5.3).
• 2) W ramach ustroju rozdzielności majątkowej nie przewiduje się wyrównania dorobków z uwzględnieniem istniejących wcześniej długów.
• 3) W ramach ustroju wspólności majątkowej można dochodzić zwrotu długu ze wspólnego majątku małżonków („wspólnych przedmiotów majątkowych”) tylko wówczas, gdy dwoje małżonków zaciągnęło dług wspólnie lub jeden z małżonków może związać drugiego ze względu na fakt, że dług zaciągnięto w ramach zarządzania wspólnym majątkiem (art. 1438). Tylko małżonek zarządzający wspólnym majątkiem może zawsze ponosić osobistą odpowiedzialność ( art. 1437 ust. 2 BGB ). Kiedy uzgodnienia dotyczące wspólności majątkowej ustają, długi zaciągnięte w odniesieniu do wspólnego majątku należy odliczyć w celu podzielenia pozostałej nadwyżki na dwie równie części dla dwojga małżonków (art. 1476 ust. 1 BGB).

5.3. Czy małżonek ma prawo do żądania wypłaty wyrównania?

• 1) W ramach ustroju rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków dorobki uzyskane przez małżonków w czasie małżeństwa podlegają wyrównaniu w przypadku ustania takiego ustroju (art. 1363 ust. 2 BGB). W rezultacie małżonek, którego indywidualny dorobek uzyskany w czasie małżeństwa przekracza dorobek drugiego małżonka, ma obowiązek zapłacenia połowy nadwyżki drugiemu małżonkowi ( art. 1378 BGB). Indywidualny dorobek oblicza się, odejmując wartość początkowego majątku od wartości końcowego majątku. Wyrównanie, którego można dochodzić od jednego z małżonków, jest ograniczone do istniejącego majątku takiego małżonka po odliczeniu długów.
• 2) W ramach ustroju rozdzielności majątkowej nie występuje wyrównanie dorobków.
• 3) Wspólny majątek podlega „likwidacji”. W trakcie takiej likwidacji małżonkowie muszą zgodzić się na redystrybucję wspólnego majątku.

Print this topic

back to top