5 Jakie są skutki rozwodu/separacji?
5.1. W jaki sposób dzielony jest majątek (prawa in rem)?
W stosunkach majątkowych między małżonkami w Finlandii majątek małżeński (majątek objęty prawem majątkowym małżeńskim) do podziału określa się według stanu z dnia wszczęcia postępowania w sprawie o rozwód. Stąd też prawo majątkowe małżeńskie jednego z małżonków nie obejmuje przedmiotów majątkowych, które drugi małżonek nabył, odziedziczył bądź otrzymał jako darowiznę po tej dacie. Na potrzeby podziału przyjmuje się wartość majątku w dniu podziału. Obojgu małżonkom przysługuje po połowie majątku małżeńskiego netto ((§ 35 ustawy o małżeństwie). W związku z tym cały majątek małżeński sumuje się, a następnie dzieli na dwa w celu ustalenia wartości udziałów należnych małżonkom. Potem odejmuje się prywatne długi małżonków zaciągnięte przed wszczęciem postępowania w sprawie o rozwód oraz ich udziały we wspólnych długach (§ 99 ustawy o małżeństwie). Jeżeli małżonek jest nadmiernie zadłużony, po stronie jego aktywów stawia się zero. W przypadku gdy majątek jednego z małżonków objęty prawem majątkowym małżeńskim przewyższa wartością majątek drugiego małżonka, różnica podlega wyrównaniu. Końcowy wynik podziału majątku może zostać skorygowany (zrównoważony), jeżeli podział prowadzi do bezzasadnego zubożenia jednego z małżonków oraz uzyskania bezzasadnej korzyści przez drugiego małżonka (§ 103b ustawy o małżeństwie).
Jeżeli małżonkowie zawarli umowę majątkową małżeńską przewidującą wzajemne wyłączenie praw majątkowych małżeńskich, to po ustaniu małżeństwa następuje wyłącznie wyodrębnienie składników majątku poszczególnych małżonków. Wskutek wyodrębnienia składników majątkowych każdy z małżonków otrzyma własne mienie. Końcowy wynik wyodrębnienia składników majątku może zostać skorygowany nakazem, by część bądź całość majątku małżonka została objęta prawem majątkowym małżeńskim. Wówczas drugiemu małżonkowi będzie przysługiwać połowa wartości przedmiotów majątkowych objętych prawem majątkowym małżeńskim. Korekta wyodrębnienia składników majątkowych jest możliwa m.in. w przypadku gdy jeden z małżonków miałby zatrzymać znaczną część majątku, pozostawiając drugiego małżonka bez miejsca zamieszkania (§ 103b ustawy o małżeństwie).
Jeżeli nie da się w inny sposób przeprowadzić podziału majątku lub wspólny majątek jest niepodzielny, sąd może zezwolić na sprzedaż majątku i podział zysków ze sprzedaży.
5.2. Kto odpowiada za istniejące zobowiązania po rozwodzie/separacji?
Małżonkowie pozostają oboje odpowiedzialni za długi zaciągnięte wspólnie oraz za długi zaciągnięte przez każdego z nich na utrzymanie rodziny w czasie trwania małżeństwa. Okoliczność rozpadu pożycia przed wszczęciem postępowania w sprawie o rozwód może zwolnić małżonka z odpowiedzialności za długi zaciągnięte przez drugiego małżonka na utrzymanie po separacji, jeżeli wierzyciel wiedział o separacji małżonków.
5.3. Czy małżonek ma prawo do żądania wypłaty wyrównania?
Jeżeli jeden z małżonków otrzymał mniej, niż przysługiwałoby mu na skutek podziału majątku, drugi małżonek może wyrównać tę różnicę w drodze płatności. Rekompensata może również nastąpić przez przekazanie rzeczy drugiej stronie.
