5 Jakie są skutki rozwodu/separacji?
5.1. W jaki sposób dzielony jest majątek (prawa in rem)?
Anglia/Walia
W razie rozwodu sąd dysponuje bardzo dużą swobodą stosowania rozmaitych nakazów (dotyczących dostarczania środków utrzymania), do których zalicza się m.in. przesunięcie majątkowe, a nawet zbycie przedmiotu majątkowego, przesunięcie przedmiotów majątkowych do trustu, jednorazowe spłaty, płatności okresowe, nakazy dotyczące świadczeń emerytalnych itp. (art. 21 ff ustawy o sprawach małżeńskich z 1973 r.). Artykuł 25 ustawy zawiera wyszczególnienie spraw, które musi wziąć pod uwagę sąd przy orzekaniu. Do najważniejszych z nich należy dobro dzieci rodziny. Ostateczny cel nakazów dotyczących dostarczenia środków utrzymania polega na osiągnięciu godziwego rezultatu. W sprawie Miller przeciwko Millerowi; McFarlane przeciwko McFarlane [2006] UKHL 24 Izba Lordów wyodrębniła trzy motywy godziwości, mianowicie potrzeby (stron oraz ich dzieci), kompensację (nierówności wynikających ze stosunków) oraz podział (składników majątkowych). Jako że w wielu sprawach, jeśli nie w większości spraw potrzeby przewyższają stan majątku, to potrzeby stają się czynnikiem przewodnim, a zatem w wielu przypadkach pozostałe motywy godziwości nie odgrywają istotnej roli, a wręcz nie odgrywają żadnej roli.
Mając powyższe na względzie, w tych samych sprawach zaprezentowano pogląd, że niektóre grupy przedmiotów majątkowych (zwłaszcza te sprzed zawarcia małżeństwa, nabyte tytułem darowizny lub przedmioty „niemałżeńskie”) należy przy podziale majątku na skutek rozwodu traktować inaczej niż wspólny dorobek oraz mieszkanie małżonków. Podniesiono również, że im dłużej trwał dany związek, tym mniej istotne powinno być takie rozróżnienie.
Szkocja
Małżonkowie mogą porozumieć się w kwestii podziału majątku. Natomiast jeśli nie dojdą do porozumienia, to mogą dochodzić zabezpieczenia środków utrzymania przy rozwodzie, w myśl zasad zawartych w art. 9 ustawy o prawie rodzinnym (Szkocja) z 1985 r.. Jedna z tych zasad stanowi, że wartość netto majątku małżeńskiego [przez który rozumie się przedmioty majątkowe nabyte przez małżonków inną drogą niż tytułem darowizny lub dziedziczenia w czasie trwania małżeństwa, lecz nie później niż z nastaniem separacji, w tym wszelkie nieruchomości na cele mieszkalne nabyte w zamiarze zawarcia małżeństwa; art. 10 ustawy o prawie rodzinnym (Szkocja) z 1985 r.] podlega godziwemu podziałowi między małżonków [art. 9 ust. 1 lit. a) ustawy o prawie rodzinnym (Szkocja) z 1985 r.]. Godziwy podział zwykle oznacza podział wartości netto po równo między małżonków, lecz w szczególnych okolicznościach sąd może odstąpić od takiej bezwzględnej równości podziału [zob. art. 10 ust. 6 ustawy o prawie rodzinnym (Szkocja) z 1985 r.].
5.2. Kto odpowiada za istniejące zobowiązania po rozwodzie/separacji?
Anglia/Walia
Zob. odpowiedź w pkt 2.6.
Szkocja
Małżonek, który odpowiadał przed rozwodem/separacją, odpowiada nadal po rozwodzie/separacji.
5.3. Czy małżonek ma prawo do żądania wypłaty wyrównania?
Anglia/Walia
Nie. Zob. odpowiedź w pkt 5.1.
Szkocja
Skutek zastosowania zasady godziwego podziału wartości netto majątku małżeńskiego w razie rozwodu polega na tym, że jeden z małżonków może żądać od współmałżonka spłaty wyrównawczej.
