Właściwość międzynarodowa w sprawach rozwodowych jest regulowana przez rozporządzenie (WE) nr 2201/2003 (rozporządzenie Bruksela II bis). Rozstrzygając sprawy wyłącznie w zakresie małżeńskich ustrojów majątkowych sądy niemieckie posiadają właściwość międzynarodową pod warunkiem posiadania właściwości miejscowej przez sąd niemiecki (art. 105 FamFG). W szczególności właściwość miejscową posiada sąd, przed którym toczy się już postępowanie w zakresie małżeńskiego ustroju majątkowego. Ponadto właściwość posiada zasadniczo sąd w zwyczajowym miejscu zamieszkania pozwanego małżonka (art. 262 FamFG).

W przypadku postępowań, wyroków i aktów odpowiednio wszczętych, wydanych i sporządzonych nie wcześniej niż 29 stycznia 2019 r., bez względu na datę zawarcia związku małżeńskiego, stosuje się rozporządzenie Rady (UE) 2016/1103 z 24 czerwca 2016 r.

Wspomniane rozporządzenie przewiduje następujące organy właściwe:

- w sprawach dotyczących małżeńskiego ustroju majątkowego w przypadku śmierci jednego z małżonków właściwy jest sąd spadku (art. 4);

- w sprawach dotyczących małżeńskiego ustroju majątkowego w przypadku wniesienia pozwu o rozwód, separację prawną lub o unieważnienie małżeństwa właściwe co do zasady są sądy orzekające w przypadku sporów małżeńskich;

- w innych przypadkach małżonkowie mogą dojść do porozumienia, że właściwe będą organy państwa członkowskiego, którego prawo jest prawem właściwym lub organy państwa członkowskiego, w którym zawarty został związek małżeński. Odpowiednie porozumienie należy sporządzić w formie pisemnej, opatrzyć datą i podpisami stron. W braku porozumienia co do zasady właściwe do rozpatrywania wszelkich kwestii dotyczących obowiązujących w państwie członkowskim małżeńskich ustrojów majątkowych, z wyłączeniem przypadków związanych ze śmiercią jednego z małżonków oraz sporów małżeńskich, są sądy państwa członkowskiego:

• w którym małżonkowie mają wspólne miejsce zwykłego pobytu z chwilą wniesienia sprawy do sądu lub jeżeli nie zachodzi ta okoliczność
• w którym małżonkowie mieli ostanie wspólne miejsce zwykłego pobytu, o ile jedno z nich nadal tam zamieszkuje lub jeżeli nie zachodzi ta okoliczność
• w którym pozwany ma miejsce zwykłego pobytu lub jeżeli nie zachodzi ta okoliczność
• którego obywatelstwo posiadają oboje małżonkowie.

Notariuszy niemieckich nie obowiązują powyższe zasady dotyczące jurysdykcji z wyłączeniem postępowań spornych, co oznacza, że mają oni swobodę działania, np. przy sporządzaniu umów małżeńskich majątkowych lub porozumień w sprawie wyboru prawa właściwego.

Print this topic

back to top