6 Jakie są skutki śmierci małżonka?

Zasady podziału wspólnego majątku znajdują również zastosowanie w przypadku śmierci jednego z małżonków. Wówczas udział zmarłego we wspólnym majątku oraz jego majątek odrębny – jeżeli taki posiadał – stają się masą spadkową.

Pozostający przy życiu małżonek zatrzymuje swój udział we wspólnym majątku oraz swój majątek odrębny – jeżeli taki posiada. Ponadto małżonek pozostający przy życiu zachowuje swoje uprawnienia emerytalne itp. (por. pkt 2.1)

Małżonek pozostający przy życiu dziedziczy połowę majątku po zmarłym, jeżeli zmarły posiada jeszcze spadkobierców krewnych w linii prostej. Natomiast w przypadku gdy zmarły nie posiada spadkobierców krewnych w linii prostej, to pozostały przy życiu małżonek dziedziczy jako jedyny spadkobierca. Zmarły może zostawić testament określający inny sposób działu spadku, przy zastrzeżeniu, że jedna czwarta majątku zmarłego musi przypaść małżonkowi pozostającemu przy życiu.

Ponadto małżonek pozostający przy życiu ma prawo wyłączyć z masy spadkowej rzeczy służące wyłącznie do zaspokajania jego potrzeb osobistych, jeżeli ich wartość nie jest nadmierna, zważywszy na sytuację finansową małżonków, jak również rzeczy nabyte do użytku małoletnich dzieci.

Poza tym małżonek pozostający przy życiu może pobrać z masy spadkowej kwotę, która po dodaniu do części odziedziczonej przez małżonka pozostającego przy życiu oraz do jego majątku odrębnego, pozwoli uzyskać sumę 600 000 DKK. Suma ta podlega indeksacji.

Małżonek pozostający przy życiu może przejąć wspólny majątek małżonków w niepodzielne posiadanie ze spadkobiercami wspólnymi krewnymi w linii prostej, np. dziećmi lub wnukami. Jeżeli zmarły małżonek pozostawi spadkobierców krewnych w linii prostej niebędących wspólnymi krewnymi z małżonkiem pozostającym przy życiu, to na niepodzielne posiadanie wymagana jest ich zgoda. Niepodzielne posiadanie masy spadkowej oznacza, że spadkobiercy nie mogą żądać wydania należnych im udziałów w spadku po zmarłym, dopóki żyje jego współmałżonek, który utrzymuje posiadanie całości spadku i korzysta z niego w życiu codziennym, nawet jeśli w ten sposób obniża wartość spadku. Niemniej jednak pozostały przy życiu małżonek nie może sprzeniewierzyć posiadanego majątku spadkowego

(Ustawa prawo spadkowe, §§ 9-11 i §§ 18-19).