3 W jaki sposób małżonkowie mogą ukształtować swój ustrój majątkowy?
3.1. Które przepisy mogą być zmodyfikowane w drodze zawarcia umowy, a które nie podlegają modyfikacjom? Jaki małżeński ustrój majątkowy można wybrać?
Anglia/Walia
Małżonkowie mogą zawsze wystąpić z wnioskiem o dostarczanie środków utrzymania, nawet po zawarciu umowy majątkowej małżeńskiej.
Niemniej godziwa umowa między małżonkami o podział majątku w razie rozwodu może odegrać istotna rolę i z pewnością jest istotnym czynnikiem branym pod uwagę przez sąd przy orzekaniu. Sąd Najwyższy stwierdził, że umowa nie jest godziwa, jeżeli godzi w dobro któregokolwiek z dzieci dotkniętych jej skutkami, a prawdopodobieństwo, że stosunki umowne motywowane podziałem będą godziwe jest większe, aniżeli w przypadku stosunków umownych motywowanych potrzebami i kompensacją.
Szkocja
Małżonkowie mogą kształtować swoje stosunki własnościowe według własnego uznania. Nie istnieją gotowe małżeńskie ustroje majątkowe, spośród których małżonkowie mogliby wybrać.
3.2. Jakie są wymagania formalne i z kim się należy skontaktować?
Anglia/Walia
Nie przewidziano wymogów formalnych jako takich, natomiast zdecydowanie zaleca się zasięgniecie niezależnej porady prawnej przez małżonków oraz ujawnienie całości majątku, którego spis znajdzie się w treści umowy; w innym przypadku (lub w razie niemożności ujawnienia majątku) zamieszcza się zapis o zrzeczeniu się takiego prawa.
Szkocja
Nie istnieją inne wymogi formalne poza ogólnymi wymogami formalnymi dotyczącymi danego rodzaju transakcji.
3.3. Kiedy można zawrzeć umowę i kiedy wchodzi ona w życie?
Anglia/Walia
Umowę majątkową małżeńską można zawrzeć lub zmienić przed zawarciem małżeństwa lub po zawarciu małżeństwa (a nawet po ustaniu małżeństwa). Jej skutki zależą rzecz jasna od okoliczności, lecz najczęściej uzgodnione warunki umowy stają się skuteczne w razie rozwodu (jako że w Anglii i Walii nie istnieje małżeński ustrój majątkowy, zob. pkt 2.1 i 2.2 powyżej).
Dość powszechne jest zawieranie umów majątkowych przez małżonków, w chwili, kiedy zdecydują się na rozwód (tzw. umowy separacyjne); ich treść może zostać włączona do orzeczenia sądu (tzw. orzeczenia o ugodzie).
Szkocja
Małżonkowie mogą kształtować stosunki majątkowe między sobą w każdym czasie. Mogą również ustalić, kiedy dane uzgodnienia wchodzą w życie.
3.4. Czy małżonkowie mogą zmienić istniejącą umowę? Jeśli tak, na jakich warunkach?
Anglia/Walia
Tak. Zob. odpowiedź w pkt 3.3.
Szkocja
Małżonkowie mogą zmieniać kształt stosunków majątkowych między sobą w każdym czasie. Jeżeli jednak małżonkowie dokonali wyodrębnienia przedmiotów majątkowych i przesunięcia ich poza zakres własnych rozporządzeń (np. przenosząc je do trustu małżeńskiego lub trustu rodzinnego), to nie mogą ich przywrócić.
